Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Əbdülxaliq Qicdüvani (24 mart 1103, Gicduvan – 1179, Gicduvan) — Nəqşibəndiyyənin şeyxi, mürşüdü.
| Əbdülxaliq Qicdüvani | |
|---|---|
 | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Gicduvan, Özbəkistan |
| Vəfat tarixi | |
| Vəfat yeri | Özbəkistan |
| Fəaliyyəti | müəllim |
Həyatı
Əbdülxaliq 1103-cü ildə Buxara yaxınlığında Gicduvan adlı qəsəbədə anadan olmuşdu."Risale-i Ṣaḥibiyyə" adlı əsərində (s. 95–96) anlatdığına görə atası, İmam Malik nəslindən, zahiri və batıni elmlərə vaqif bir alim olan Malatyalı Əbdülcəmil İmamdır. Düşmənləri tərəfindən şəhərdən çıxarılan Malatya sultanının taxtına dönməsini bacaran Əbdülcəmil, 113 yaşında olmasına baxmayaraq mükafat olaraq sultanın qızıyla evləndirilir.
Əbdülxaliq Gicdüvani yenə öz ifadəsinə görə, iyirmi iki yaşına qədər onu mənəvi övlad edən Xacə Xızırın tərbiyəsi altında qaldıqdan sonra Buxaraya gələn məşhur fəqih və mütəsəvvif Yusif Həmədaninin (ö. 1140) müridləri arasına qatıldı. Bəzi qaynaqlara görə Yusif Həmədani Buxaraya deyil, Səmərqəndə gəlmiş və Gicdüvani ona burada intisab etmişdir.
Nəqşibəndi təriqətinin ilk təməl əsaslarını quran Əbdülxaliq Qicdüvani Məvəraünnəhr və Buxara bölgəsində təsəvvüf və təriqət xidmətlərini davam etdirmişdir. Nəqşibəndiliyin "on bir əsasını" quran Qucdüvanidən Bahaəddin Nəqşibəndin "üveysi" yolu ilə feyz aldığı rəvayət edilir.
Əbdülxaliq Qucdüvaninin Bahaəddin Nəqşibənddən daha əvvəl ölməsinə baxmayaraq, aralarında məşrəb bənzərliyi səbəbiylə, üveysi bir yaxınlıq olmuşdur. Əbdülxalıq Qicdüvani də, Şahı Nəqşibənd də, xəfi zikri cəhri zikrə tərcih etmişlər.
Nəqşibəndiliyin on bir əsası Əbdülxaliq Qicdüvani tərəfindən tənzim edilmişdir.
Ədəbiyyat
- F. Meier, Zwei Abhandlungen über die Naqšbandiyya, Stuttgart 1994, s. 25;
- Kasım Kufralı, "Gucduvânî", İAA, IV, 820–821;
- S. Naficy, "G̲h̲ud̲j̲duwānī", EI2 (İng.), II, 1077–1078;
- K. A. Nizami, "ʿAbd-al-Ḳāleq Ḡoǰdovānī", EIr., I, 120–121.
İstinadlar
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ebdulxaliq Qicduvani 24 mart 1103 Gicduvan 1179 Gicduvan Neqsibendiyyenin seyxi mursudu Ebdulxaliq QicduvaniDogum tarixi 1103Dogum yeri Gicduvan OzbekistanVefat tarixi 1199Vefat yeri OzbekistanFealiyyeti muellimHeyatiEbdulxaliq 1103 cu ilde Buxara yaxinliginda Gicduvan adli qesebede anadan olmusdu Risale i Ṣaḥibiyye adli eserinde s 95 96 anlatdigina gore atasi Imam Malik neslinden zahiri ve batini elmlere vaqif bir alim olan Malatyali Ebdulcemil Imamdir Dusmenleri terefinden seherden cixarilan Malatya sultaninin taxtina donmesini bacaran Ebdulcemil 113 yasinda olmasina baxmayaraq mukafat olaraq sultanin qiziyla evlendirilir Ebdulxaliq Gicduvani yene oz ifadesine gore iyirmi iki yasina qeder onu menevi ovlad eden Xace Xizirin terbiyesi altinda qaldiqdan sonra Buxaraya gelen meshur feqih ve mutesevvif Yusif Hemedaninin o 1140 muridleri arasina qatildi Bezi qaynaqlara gore Yusif Hemedani Buxaraya deyil Semerqende gelmis ve Gicduvani ona burada intisab etmisdir Neqsibendi teriqetinin ilk temel esaslarini quran Ebdulxaliq Qicduvani Meveraunnehr ve Buxara bolgesinde tesevvuf ve teriqet xidmetlerini davam etdirmisdir Neqsibendiliyin on bir esasini quran Qucduvaniden Bahaeddin Neqsibendin uveysi yolu ile feyz aldigi revayet edilir Ebdulxaliq Qucduvaninin Bahaeddin Neqsibendden daha evvel olmesine baxmayaraq aralarinda mesreb benzerliyi sebebiyle uveysi bir yaxinliq olmusdur Ebdulxaliq Qicduvani de Sahi Neqsibend de xefi zikri cehri zikre tercih etmisler Neqsibendiliyin on bir esasi Ebdulxaliq Qicduvani terefinden tenzim edilmisdir EdebiyyatF Meier Zwei Abhandlungen uber die Naqsbandiyya Stuttgart 1994 s 25 Kasim Kufrali Gucduvani IAA IV 820 821 S Naficy G h ud j duwani EI2 Ing II 1077 1078 K A Nizami ʿAbd al Ḳaleq Ḡoǰdovani EIr I 120 121 IstinadlarHemcinin baxNeqsibendilik Yusif HemedaniXarici kecidler