Azərbaycanca
සිංහල
Türkçe
İbn-Həkim Əl-Xinaluqi və ya Həkim ibn İbrahim ibn Həkim əl-Xınalıqi Dərbəndi — XII əsrin ən məşhur xınalıqlı tanınmış müsəlman qanunşünası, hüquqşünası, müəllimi və alimi; şafi məzhəbinə mənsub fəqih idi.
| İbn-Həkim Əl-Xinaluqi | |
|---|---|
| Həkim ibn İbrahim ibn Həkim əl-Qrızi əl-Xınaluqi əd-Dərbəndi | |
| Doğum yeri | Xınalıq |
| Vəfat tarixi | |
Əslən indiki Quba rayonunun Xınalıq kəndindən olan alim fəziləti, abidliyi, salehliyi və nəcibliyi ilə tanınmışdı.
Xınalıqlıların və bütün şahdağlıların fəxr etdiyi İbn-Həkim Əl-Xinaluqi XI əsrdə Bağdadda Nizamiyyə mədrəsəsində təhsil almış, Əbu Hamid Qəzzalinin tələbəsi olmuş, İmam Müvəffəq ibn Əbdülkərim əl-Hərəvidən də dərs almışdır. Bir çox hədisçidən hədis dinləmiş, dinlədiyi hədisləri qeyd etmişdi. Uzun müddət Buxarada yaşayıb yaratmış hüquq və fəlsəfə elmlərinin bilicisi olmuşdur.
Böyük Şərq alimlərindən (X. Təbrizi, əl-Qəzali və b.) dərs almış, hüquq, hədis, dini və dünyəvi mədəniyyət bilicisi kimi şöhrət qazanmışdı. Buxarada müəllim işləmiş və yüzlərlə gəncin elmi, fikri oyanışında misilsiz rol oynamışdır. Quba qəzasının əhatəsindəki üç qədim yaşayış bölgəsinin (Qrız, Xınalıq, Dərbənd) adını təxəllüsündə birləşdirən Qubalı alimin yaradıcılığı Cənubi Dağıstan və Şimali Azərbaycanla daha çox bağlı olmuşdur.
O, görkəmli alim İbrahim Qrızinin oğludur. 1144-cü ildə vəfat etmişdir.
Xınalıqlı Həkim ibn İbrahim əd-Dərbəndi də şəhərdə Qəzzalidən fıqh dərsi almış, hədisləri dinləmişdir. O, uzun müddət Buxarada yaşamış və 1143/4-cü ildə orada vəfat etmişdir.
Başqa bir mənbəyə görə isə, o, ömrünün son iki ilini Buxarada yaşamış və hicri 538-ci il şəvval ayının 12-si (17 aprel 1144) orada vəfat etmişdi.
İstinadlar
- http://www.edebiyyatqazeti.com/cgi-bin/edebiyyat/index.cgi?id=1594 2012-03-08 at the Wayback Machine Naməlum xınalıqlı alimlər
- Sara Aşurbəyli. Şirvanşahlar dövləti. Bakı, 2006, səh. 110. elibrary.az[ölü keçid] (az.)
- Elnur Nəsirzdə. Cəmaləddin Əbdürrəhim əl-Əsnəvi, Təbəqat-us-Şafi’iyyə, cild, səh. 394-395. Əbu Səid Əbdülkərim əs-Səm’ani, Kitab-ül-Ənsab, cild. I, səh. 256.
Elnur Nəsirov, Orta əsrlərdə yaşamış Azərbaycanlı Alimlər, Bakı 2011. https://ia600709.us.archive.org/27/items/Azeri-Alimleri/Orta%20Esrlerde%20Yasamis%20Azerbaycanli%20Alimler%20ELNUR%20NASIROV.pdf
Xarici keçidlər
- HƏKIM ƏL-XINALIQI DƏRBƏNDI KIMDIR? 2014-07-17 at the Wayback Machine (az.)
- Sitat səhvi: Yanlış
<ref>teqi;:0adlı istinad üçün mətn göstərilməyib
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu adin diger istifade formalari ucun bax Derbendi Ibn Hekim El Xinaluqi ve ya Hekim ibn Ibrahim ibn Hekim el Xinaliqi Derbendi XII esrin en meshur xinaliqli taninmis muselman qanunsunasi huquqsunasi muellimi ve alimi safi mezhebine mensub feqih idi Ibn Hekim El XinaluqiHekim ibn Ibrahim ibn Hekim el Qrizi el Xinaluqi ed DerbendiDogum yeri XinaliqVefat tarixi 1144 Eslen indiki Quba rayonunun Xinaliq kendinden olan alim fezileti abidliyi salehliyi ve necibliyi ile taninmisdi Xinaliqlilarin ve butun sahdaglilarin fexr etdiyi Ibn Hekim El Xinaluqi XI esrde Bagdadda Nizamiyye medresesinde tehsil almis Ebu Hamid Qezzalinin telebesi olmus Imam Muveffeq ibn Ebdulkerim el Hereviden de ders almisdir Bir cox hedisciden hedis dinlemis dinlediyi hedisleri qeyd etmisdi Uzun muddet Buxarada yasayib yaratmis huquq ve felsefe elmlerinin bilicisi olmusdur Boyuk Serq alimlerinden X Tebrizi el Qezali ve b ders almis huquq hedis dini ve dunyevi medeniyyet bilicisi kimi sohret qazanmisdi Buxarada muellim islemis ve yuzlerle gencin elmi fikri oyanisinda misilsiz rol oynamisdir Quba qezasinin ehatesindeki uc qedim yasayis bolgesinin Qriz Xinaliq Derbend adini texellusunde birlesdiren Qubali alimin yaradiciligi Cenubi Dagistan ve Simali Azerbaycanla daha cox bagli olmusdur O gorkemli alim Ibrahim Qrizinin ogludur 1144 cu ilde vefat etmisdir Xinaliqli Hekim ibn Ibrahim ed Derbendi de seherde Qezzaliden fiqh dersi almis hedisleri dinlemisdir O uzun muddet Buxarada yasamis ve 1143 4 cu ilde orada vefat etmisdir Basqa bir menbeye gore ise o omrunun son iki ilini Buxarada yasamis ve hicri 538 ci il sevval ayinin 12 si 17 aprel 1144 orada vefat etmisdi Istinadlarhttp www edebiyyatqazeti com cgi bin edebiyyat index cgi id 1594 2012 03 08 at the Wayback Machine Namelum xinaliqli alimler Sara Asurbeyli Sirvansahlar dovleti Baki 2006 seh 110 elibrary az olu kecid az Elnur Nesirzde Cemaleddin Ebdurrehim el Esnevi Tebeqat us Safi iyye cild seh 394 395 Ebu Seid Ebdulkerim es Sem ani Kitab ul Ensab cild I seh 256 Elnur Nesirov Orta esrlerde yasamis Azerbaycanli Alimler Baki 2011 https ia600709 us archive org 27 items Azeri Alimleri Orta 20Esrlerde 20Yasamis 20Azerbaycanli 20Alimler 20ELNUR 20NASIROV pdfXarici kecidlerHEKIM EL XINALIQI DERBENDI KIMDIR 2014 07 17 at the Wayback Machine az Sitat sehvi Yanlis lt ref gt teqi 0 adli istinad ucun metn gosterilmeyib