Üzgüçülük, beynəlxalq standartlarda ölçüsü olan (50 metr, 8 cığır) hovuzlarda bədənin kulac və ayaq hərəkətlərindən başqa bir kömək almadan, hər yarışçının öz cığırında, sərbəst, arxa üstə, kəpənək və qurbağa stillərinin hər birində və ya dördü birdən qarışıq olaraq, 50, 100, 200, 400, 800, 1500 metrlərdə fərdi və ya qrup olaraq etdikləri yarışmaya deyilir.
Tarixçə
Köhnə Yunan və Roma sivilizasiyalarında üzgüçülük, əsgəri təhsillə birlikdə təməl təhsilin əhəmiyyətli bir parçası olaraq görülməkdə idi. Qədim Yunanıstanda zaman zaman üzgüçülük yarışmaları təşkil etmişlər; Romalılar , hamamlardan ayrı olaraq üzmə hovuzları etdirmişlər. Yaponiyada isə məktəblərdə üzmə təhsilini məcburi edən imperatorluq fərmanı nəşr etmişdir.
İlk açıq hava hovuzunun 1828-də Liverpulda edilməsindən bir müddət sonra ilk beynəlxalq üzmə yarışları 1837-də Londonda, və ardından 1846-da Avstraliyada təşkil edilmişdir. 1875-də İngilis Metyu Vebe (Mathew Webbe), Manş dənizini qurbağalama texnikasıyla üzərək keçdi. Bu inkişaflar paralelində, 1882-dən sonra müxtəlif Avropa ölkələrində də üzmə federasiyaları qurulmağa başlandı. 1896-da qurulan London Metropolitan Üzmə Klubu, daha sonra Həvəskar Üzmə Birliyinə çevrildi. ABŞda üzmənin təşkilatlı bir idmana çevrilməsi, 1888-də Həvəskar İdman Birliyinin (AAU) qurulması sayəsində reallaşdı. 1896-da müasir Olimpiya oyunlarının təkrar başladılması ilə, təşkil edilən ilk olimpiadalarda üzmə yarışlarına da yer verildi. Əvvəllər yalnız kişilərin qatıldığı yarışmalara, 1912-də ilk dəfə qadın üzgüçülər də qatıldı. 1900-cu ildə kürək üstü stili və daha sonra 1908-ci ildə isə qurbağalamayı olimpiadalara əlavə etmişlər. Kəpənək isə olimpiadalara ən son əlavə olunan üzmə stilidir. Bütün dünyada təşkilatlı bir idman olaraq məşhurluq qazanması və olimpiada proqramına alınması ilə birlikdə, bu idman budağı üçün beynəlxalq bir federasiya qurulması lazımlılığı ortaya çıxdı. Beləcə 1909-da Londonda Beynəlxalq Həvəskar Üzmə Federasiyası FINA (Federation İnternationale de Natation Amateur) quruldu. FINAnın qurulmasından əvvəl olimpiadalarda iştirak edən üzmə yarışları idman olmaqdan çox uzaq idi. 200 m maneəli üzmə yarışları, bir dirəyə dırmaşmağı və bir neçə qayığın üstündən keçdikdən sonra, bu qayıqların altlarından üzərək keçməyi ehtiva edirdi. Digər yarışlar isə, sualtında ən uzun məsafə üzmə, 4000 m üzmə kimi yarışdılar.
FINAin qurulmasıyla birlikdə, bu növdən yarışlar qaldırılaraq, yarışlarda FINA müdiriyyəti əsas alındı. Bu müdiriyyətdə yarış məsafələrinin metr cinsindən ölçülməsinə qərar verilərək yarışma stilləri də sərbəst , arxa üstə, qurbağalama və kəpənək olaraq təyin olundu. Sinxron üzgüçülük , digər adıyla su baleti 1800-cü illərin sonlarında ortaya çıxmış olmasına baxmayaraq, uzun illər sirk və yarmarkalarda, göstərilər şəklində davam etdirildi. 1952-də FINA tərəfindən tanınaraq, eyni il Helsinki Olimpiadalarında "nümayiş idmanı" olaraq iştirak etdi. 1973-də İlk dəfə Sinxron Üzgüçülük Dünya Çempiyonatı edildi və 1984-də də olimpiada proqramına daxil edildi.
Stillər
Sərbəst stil üzmə
Bras üzmə
Delfin üzmə
Arxa üstə üzmə
Kompleks üzmə
Əhəmiyyəti
1.Bədəni sağlam saxlayır. 2.Bütün əzələləri gücləndirir 3.Elastikliyi artırır 4.Ürəyi sağlamlaşdırır 5.Üzmək nəfəs surəti və dərinliyini inkişaf etdirərək astma xəstələrinin vəziyyətində irəliləyişə səbəb olur. 6.Üzgüçülük astma xəstələri üçün ən uyğun idman növü olaraq məsləhət görülür. Bu onları həm müalicə edir, həm də digər faydalardan yararlanmağa imkan verir. 7.Üzərkən enerji sərfiyyatı üçün əsasən orqanizmdə yığılan əlavə piy və yağ ehtiyatı sərf olunur. Ənənəvi idman salonlarında sərf edilən kaloriyə nisbətdə üzməklə 3 və ya 5 dəfə daha çox kalori yandırmaq olur. Üzərkən zərərli yağ ehtiyyatları tükənərək bizə enerji qazandırmaqla yanaşı xolestrolun normada qalmasına da şərait yaradır. 8. Diyabet riskini azaldır 9. Beyinin oksigen təminatını artırır 10.Üzmək nəfəsi qüvvətləndirməklə qan və hüceyrələrdəki oksigenin miqdarını artırır. Araşdırmaçıların qənaətinə görə, üzmək oturaq həyat tərzi keçirən, zehni və əqli işlə məşğul olan insanların zəka və qavrayışlarının inkişafına müsbət təsir edir. Üzmək bütün əzələ və bədən üzvlərini hərəkətə keçirərək ürəyi təmiz qan axınını ilə təmin edir. Həmçinin ayaqların müəyyən ritmə və tempə əsaslanan hərəkəti linfa drenajını artıraraq oynaq və hüceyrələrdə ağrı və şişləri aradan qaldırmış olur.
İstinadlar
Avqust 30, 2021
üzgüçülük, beynəlxalq, standartlarda, ölçüsü, olan, metr, cığır, hovuzlarda, bədənin, kulac, ayaq, hərəkətlərindən, başqa, kömək, almadan, hər, yarışçının, cığırında, sərbəst, arxa, üstə, kəpənək, qurbağa, stillərinin, hər, birində, dördü, birdən, qarışıq, ola. Uzguculuk beynelxalq standartlarda olcusu olan 50 metr 8 cigir hovuzlarda bedenin kulac ve ayaq hereketlerinden basqa bir komek almadan her yariscinin oz cigirinda serbest arxa uste kepenek ve qurbaga stillerinin her birinde ve ya dordu birden qarisiq olaraq 50 100 200 400 800 1500 metrlerde ferdi ve ya qrup olaraq etdikleri yarismaya deyilir Mundericat 1 Tarixce 2 Stiller 3 Ehemiyyeti 4 IstinadlarTarixce RedakteKohne Yunan ve Roma sivilizasiyalarinda uzguculuk esgeri tehsille birlikde temel tehsilin ehemiyyetli bir parcasi olaraq gorulmekde idi Qedim Yunanistanda zaman zaman uzguculuk yarismalari teskil etmisler Romalilar hamamlardan ayri olaraq uzme hovuzlari etdirmisler Yaponiyada ise mekteblerde uzme tehsilini mecburi eden imperatorluq fermani nesr etmisdir Ilk aciq hava hovuzunun 1828 de Liverpulda edilmesinden bir muddet sonra ilk beynelxalq uzme yarislari 1837 de Londonda ve ardindan 1846 da Avstraliyada teskil edilmisdir 1875 de Ingilis Metyu Vebe Mathew Webbe Mans denizini qurbagalama texnikasiyla uzerek kecdi Bu inkisaflar paralelinde 1882 den sonra muxtelif Avropa olkelerinde de uzme federasiyalari qurulmaga baslandi 1896 da qurulan London Metropolitan Uzme Klubu daha sonra Heveskar Uzme Birliyine cevrildi ABSda uzmenin teskilatli bir idmana cevrilmesi 1888 de Heveskar Idman Birliyinin AAU qurulmasi sayesinde reallasdi 1896 da muasir Olimpiya oyunlarinin tekrar basladilmasi ile teskil edilen ilk olimpiadalarda uzme yarislarina da yer verildi Evveller yalniz kisilerin qatildigi yarismalara 1912 de ilk defe qadin uzguculer de qatildi 1900 cu ilde kurek ustu stili ve daha sonra 1908 ci ilde ise qurbagalamayi olimpiadalara elave etmisler Kepenek ise olimpiadalara en son elave olunan uzme stilidir Butun dunyada teskilatli bir idman olaraq meshurluq qazanmasi ve olimpiada proqramina alinmasi ile birlikde bu idman budagi ucun beynelxalq bir federasiya qurulmasi lazimliligi ortaya cixdi Belece 1909 da Londonda Beynelxalq Heveskar Uzme Federasiyasi FINA Federation Internationale de Natation Amateur quruldu FINAnin qurulmasindan evvel olimpiadalarda istirak eden uzme yarislari idman olmaqdan cox uzaq idi 200 m maneeli uzme yarislari bir direye dirmasmagi ve bir nece qayigin ustunden kecdikden sonra bu qayiqlarin altlarindan uzerek kecmeyi ehtiva edirdi Diger yarislar ise sualtinda en uzun mesafe uzme 4000 m uzme kimi yarisdilar FINAin qurulmasiyla birlikde bu novden yarislar qaldirilaraq yarislarda FINA mudiriyyeti esas alindi Bu mudiriyyetde yaris mesafelerinin metr cinsinden olculmesine qerar verilerek yarisma stilleri de serbest arxa uste qurbagalama ve kepenek olaraq teyin olundu Sinxron uzguculuk diger adiyla su baleti 1800 cu illerin sonlarinda ortaya cixmis olmasina baxmayaraq uzun iller sirk ve yarmarkalarda gosteriler seklinde davam etdirildi 1952 de FINA terefinden taninaraq eyni il Helsinki Olimpiadalarinda numayis idmani olaraq istirak etdi 1973 de Ilk defe Sinxron Uzguculuk Dunya Cempiyonati edildi ve 1984 de de olimpiada proqramina daxil edildi Stiller RedakteSerbest stil uzme Bras uzme Delfin uzme Arxa uste uzme Kompleks uzmeEhemiyyeti Redakte1 Bedeni saglam saxlayir 2 Butun ezeleleri guclendirir 3 Elastikliyi artirir 4 Ureyi saglamlasdirir 5 Uzmek nefes sureti ve derinliyini inkisaf etdirerek astma xestelerinin veziyyetinde irelileyise sebeb olur 6 Uzguculuk astma xesteleri ucun en uygun idman novu olaraq meslehet gorulur Bu onlari hem mualice edir hem de diger faydalardan yararlanmaga imkan verir 7 Uzerken enerji serfiyyati ucun esasen orqanizmde yigilan elave piy ve yag ehtiyati serf olunur Enenevi idman salonlarinda serf edilen kaloriye nisbetde uzmekle 3 ve ya 5 defe daha cox kalori yandirmaq olur Uzerken zererli yag ehtiyyatlari tukenerek bize enerji qazandirmaqla yanasi xolestrolun normada qalmasina da serait yaradir 8 Diyabet riskini azaldir 9 Beyinin oksigen teminatini artirir 10 Uzmek nefesi quvvetlendirmekle qan ve huceyrelerdeki oksigenin miqdarini artirir Arasdirmacilarin qenaetine gore uzmek oturaq heyat terzi keciren zehni ve eqli isle mesgul olan insanlarin zeka ve qavrayislarinin inkisafina musbet tesir edir Uzmek butun ezele ve beden uzvlerini herekete kecirerek ureyi temiz qan axinini ile temin edir Hemcinin ayaqlarin mueyyen ritme ve tempe esaslanan hereketi linfa drenajini artiraraq oynaq ve huceyrelerde agri ve sisleri aradan qaldirmis olur Istinadlar RedakteMenbe https az wikipedia org w index php title Uzguculuk amp oldid 5963904, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
