fbpx
Wikipedia

Çılpaq gəvən

Çılpaq gəvən (lat. Astragalus denudatus) — paxlakimilər fəsiləsinin gəvən cinsinə aid bitki növü.

?Çılpaq gəvən
Astragalus denudatus
Elmi təsnifat
Aləmi:Bitkilər
Şöbə:Örtülütoxumlular
Sinif:İkiləpəlilər
Yarımsinif:Rozidlər
Sıra:Paxlaçiçəklilər
Fəsilə:Paxlakimilər
Cins:Gəvən
Növ: Çılpaq gəvən
Elmi adı
Astragalus denudatus Steven

Şəklin VikiAnbarda
axtarışı
NCBI  
IPNI 
TPL 

Təbii yayılması

Böyük Qafqazda, Rusiyada (Dağıstan) yayılmışdır.

Botaniki təsviri

Hündürlüyü 50-80 sm-ə çatan, tüksüz, tikanlı, yarpağı tökülən, sıx budaqlı koldur. Yarpaqaltlıqları adətən çılpaq, yumurtavari, 7-8 mm uzunluqda, ucu şişdir. Yarpaqcıqları 7 cütə qədər neştərvari, yaxud uzunsov-neştərvari, hər iki tərəfdən az, yaxud çox qıvrım tüklə örtülmüş, bəzən tamamilə çılpaq, 5-9 mm uzunluqda, 2 mm еnindədir. Birillik budaqların yarpaq qoltuğunda 2-3-ə qədər sünbülvari-silindrik formada çiçək qrupu əmələ gəlir. Çiçəkaltlığı еnsiz, uzunsov-qayıqvari olub, ucu qalın, ağ tüklüdür. Kasacığı qalın, ağ tüklü, 5-6 mm uzunluqdadır. Tacı 10 mm, tilli, çıxıntılıdır. Ortadan yığcam, qanadları qulaqlı, qayıqcıq yеlkəndən qısadır. Dişciyi uzunsov, tüklü və ya çılpaq sütuncuqludur. Paxlası yumurtavari-uzunsov, ağ tüklüdür. İyun-iyul aylarında çiçəkləyir, mеyvəsi isə avqust ayında yеtişir. Toxum vasitəsi ilə çoxalır.

Ekologiyası

Daşlı, qayalı yamaclarda bitir, işıqsеvəndir.

Azərbaycanda yayılması

Təbii halda Qarabağda, Qubada Buduq kəndində, Altıağac ərazilərində rast gəlinir. Nadir və nəsli təhlükədə olan növdür. Azərbaycanın "Qırmızı kitab"ına salınması vacibdir.

İstifadəsi

Tərkibində qətran vardır. Yaşıllaşdırmaya tətbiq olunmur.

Ədəbiyyat

  • Флора Азербайджана. т.5.1954;
  • Флора Kaвkaзa. т.5. 1954;
  • Azərbaycanın ağac və kolları. I cild. 1961;
  • Azərbaycan flora¬sının konspekti. I-III cildlər. 2005; 2006; 2008;
  • Naxçıvan Muxtar Res¬pub¬likası florasının taksonomik spektri. 2008;
  • Naxçıvan MR-nın flora müx¬təlifliyi və onun nadir növlərinin qorunması. 2011.

İstinadlar

Azərbaycan Dendroflorası III cild-Bakı:"Elm",2016,400 səh. 2019-11-17 at the Wayback Machine T.S.Məmmədov


çılpaq, gəvən, astragalus, denudatus, paxlakimilər, fəsiləsinin, gəvən, cinsinə, bitki, növü, astragalus, denudatuselmi, təsnifataləmi, bitkilərşöbə, örtülütoxumlularsinif, ikiləpəliləryarımsinif, rozidlərsıra, paxlaçiçəklilərfəsilə, paxlakimilərcins, gəvənnöv. Cilpaq geven lat Astragalus denudatus paxlakimiler fesilesinin geven cinsine aid bitki novu Cilpaq gevenAstragalus denudatusElmi tesnifatAlemi BitkilerSobe OrtulutoxumlularSinif IkilepelilerYarimsinif RozidlerSira PaxlaciceklilerFesile PaxlakimilerCins GevenNov Cilpaq gevenElmi adiAstragalus denudatus StevenSeklin VikiAnbardaaxtarisiNCBI 2699350IPNI 927592 1TPL Mundericat 1 Tebii yayilmasi 2 Botaniki tesviri 3 Ekologiyasi 4 Azerbaycanda yayilmasi 5 Istifadesi 6 Edebiyyat 7 IstinadlarTebii yayilmasi RedakteBoyuk Qafqazda Rusiyada Dagistan yayilmisdir Botaniki tesviri RedakteHundurluyu 50 80 sm e catan tuksuz tikanli yarpagi tokulen six budaqli koldur Yarpaqaltliqlari adeten cilpaq yumurtavari 7 8 mm uzunluqda ucu sisdir Yarpaqciqlari 7 cute qeder nestervari yaxud uzunsov nestervari her iki terefden az yaxud cox qivrim tukle ortulmus bezen tamamile cilpaq 5 9 mm uzunluqda 2 mm enindedir Birillik budaqlarin yarpaq qoltugunda 2 3 e qeder sunbulvari silindrik formada cicek qrupu emele gelir Cicekaltligi ensiz uzunsov qayiqvari olub ucu qalin ag tukludur Kasacigi qalin ag tuklu 5 6 mm uzunluqdadir Taci 10 mm tilli cixintilidir Ortadan yigcam qanadlari qulaqli qayiqciq yelkenden qisadir Disciyi uzunsov tuklu ve ya cilpaq sutuncuqludur Paxlasi yumurtavari uzunsov ag tukludur Iyun iyul aylarinda cicekleyir meyvesi ise avqust ayinda yetisir Toxum vasitesi ile coxalir Ekologiyasi RedakteDasli qayali yamaclarda bitir isiqsevendir Azerbaycanda yayilmasi RedakteTebii halda Qarabagda Qubada Buduq kendinde Altiagac erazilerinde rast gelinir Nadir ve nesli tehlukede olan novdur Azerbaycanin Qirmizi kitab ina salinmasi vacibdir Istifadesi RedakteTerkibinde qetran vardir Yasillasdirmaya tetbiq olunmur Edebiyyat RedakteFlora Azerbajdzhana t 5 1954 Flora Kavkaza t 5 1954 Azerbaycanin agac ve kollari I cild 1961 Azerbaycan flora sinin konspekti I III cildler 2005 2006 2008 Naxcivan Muxtar Res pub likasi florasinin taksonomik spektri 2008 Naxcivan MR nin flora mux telifliyi ve onun nadir novlerinin qorunmasi 2011 Istinadlar RedakteAzerbaycan Dendroflorasi III cild Baki Elm 2016 400 seh Arxivlesdirilib 2019 11 17 at the Wayback Machine T S MemmedovMenbe https az wikipedia org w index php title Cilpaq geven amp oldid 6024048, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.